
Czym jest badanie OCT i jakie ma zastosowanie w okulistyce?
2025-07-01
Problemy z hormonami płciowymi u dzieci – co może wskazywać na zaburzenia
2025-07-03Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety. Jednak jest to również czas związany z wieloma zmianami zachodzącymi w organizmie. Niestety u niektórych kobiet w ciąży pojawić się mogą powikłania zdrowotne. Bardzo często diagnozowana jest cukrzyca ciążowa. Chcesz dowiedzieć się, czym jest ta choroba, a także, w jaki sposób można ją rozpoznać, leczyć i jakie niesie zagrożenia? W takim razie poznaj się z naszym poradnikiem.
Czym jest cukrzyca ciążowa?
Cukrzyca ciążowa to zaburzenie gospodarki węglowodanowej, które pojawia się po raz pierwszy w czasie ciąży, najczęściej w drugim lub trzecim trymestrze. Cukrzyca ciążowa rozwija się wskutek fizjologicznych zmian hormonalnych, które prowadzą do insulinooporności. W efekcie poziom glukozy we krwi kobiety przekracza normy, co może mieć negatywny wpływ zarówno na matkę, jak i dziecko. Cukrzyca ciążowa należy do najczęstszych powikłań metabolicznych u kobiet w ciąży. Występowanie cukrzycy ciążowej szacuje się na 3–10% wszystkich ciąż, a ryzyko jej wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem matki, masą ciała oraz obecnością chorób metabolicznych w rodzinie.
Sprawdź także: Zespół stopy cukrzycowej – jak zapobiegać i leczyć
Czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej
Cukrzyca ciążowa może zostać wywołana przez wiele czynników. Należą do nich:
- Otyłość i nadwaga.
- Cukrzyca ciążowa przebyta w poprzednich ciążach.
- Dodatni wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy typu 2.
- Wiek powyżej 35 lat.
- Poronienie w przeszłości.
- Wstępowanie wielowodzia w aktualnej ciąży.
- W przeszłości urodzenie dziecka o masie powyżej 4 kg.
- Nadciśnienie tętnicze.
- Zespół policystycznych jajników.
Ciąża to stan, który zwiększa ryzyko występowania zaburzeń metabolicznych i powoduje wzrost poziomu hormonów takich jak, estrogeny, progesteron i laktogan łożyskowy, które znacząco wpływają na poziom glukozy we krwi I to właśnie te zmiany mogą doprowadzić do hiperglikemii.
Ważne: Dieta cukrzycowa!
Jak rozpoznać cukrzycę ciążową?
W Polsce wszystkie kobiety ciężarne powinny przejść badania poziomu glukozy zarówno glikemii na czczo, jak i tzw. test obciążenia glukozą (OGTT). Cukrzycę ciążową diagnozuje się na podstawie wyników testu OGTT, który polega na oznaczeniu stężenia glukozy na czczo, a następnie po 1 i 2 godzinach od wypicia 75 g glukozy.
Normy testu OGTT dla kobiet w ciąży:
- Na czczo: ≤ 92 mg/dl
- Po 1 godz.: ≤ 180 mg/dl
- Po 2 godz.: ≤ 153 mg/dl
Jeśli chociaż jeden z wyników przekracza dopuszczalną normę, zdiagnozować cukrzycę ciążową można bez powtórzeń.
Warto przeczytać: Nowoczesne metody monitorowania cukrzycy.
Objawy cukrzycy ciężarnych
Warto zaznaczyć, że w wielu przypadkach cukrzyca ciążowa przebiega bezobjawowo, przez co wykrycie cukrzycy ciążowej możliwe jest tylko po rutynowych badaniach. Są jednak objawy, które mogą występować przy tym schorzeniu. To między innymi:
- Wzmożone pragnienie.
- Częste oddawanie moczu.
- Przewlekłe zmęczenie.
- Senność.
- Wzrost poziomu glukozy w wynikach krwi.
Jeśli w ciąży wykryto cukrzycę, nie można ignorować tego stanu, tylko należy od razu rozpocząć jego leczenie pod stałą kontrolą diabetologa.
Sprawdź: Czym zajmuje się diabetolog?
Leczenie cukrzycy ciążowej
Leczenie cukrzycy ciążowej opiera się przede wszystkim na zmianie stylu życia. Cukrzyca ciążowa wymaga indywidualnie dobranej diety oraz regularnej aktywności fizycznej, oczywiście dostosowanej do możliwości kobiety ciężarnej. Jakie są główne etapy terapii? Po pierwsze ważna jest dieta kobiet ciężarnych z cukrzycą. W takim przypadku zaleca się unikanie spożywania produktów o wysokim indeksie glikemicznym, jedzenie regularnych posiłków i ograniczenie spożywania cukrów prostych. Ważne jest wyrównanie poziomu glukozy i dążenie do tego, by utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi zarówno na czczo, jak i po posiłkach. Konieczna jest kontrola glikemii i to codziennie. Zalecana jest aktywność fizyczna, taka jak spacery, pływanie, czy joga dla ciężarnych. Skutecznym sposobem na poradzenie sobie z tym problemem jest insulinoterapia, którą stosuje się w przypadku braku efektów diety. Wyrównanie cukrzycy ciążowej jest bardzo ważne i wpływa na zdrowie matki i dziecka. Bardzo ważne jest to, by pamiętać, że nieleczona cukrzyca może prowadzić do bardzo poważnych powikłań okołoporodowych, takich jak przedwczesny poród, nadmierna masa urodzeniowa dziecka, czy cukrzyca typu 2 po porodzie.
Zapraszamy do kontaktu z diabetologiem we Katowicach prywatnie. Dbaj o swoje zdrowie! Szukasz specjalisty w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia? Sprawdź terminy diabetologa w Katowicach na NFZ.
Skutki cukrzycy ciążowej
Cukrzyca ciążowa zwiększa ryzyko:
- makrosomii płodu,
- porodu przez cesarskie cięcie,
- nadciśnienia tętniczego,
- stanu przedrzucawkowego,
- rozwoju cukrzycy typu 2 u matki po porodzie,
- problemów metabolicznych u noworodka.
Dlatego tak ważne jest, by stwierdzona cukrzyca ciążowa była odpowiednio leczona i monitorowana.
Zapobieganie cukrzycy ciążowej
Chcesz dowiedzieć się jak zapobiec cukrzycy ciążowej? Nie jest to proste i nie zawsze jest to możliwe, jednak stosując się do pewnych zasad, można znacząco zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej. Bardzo ważne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała przed ciążą. Ważna jest także zdrowa dieta przed i w trakcie ciąży. Nie można zapomnieć o regularnej aktywności fizycznej, a także unikanie spożywania nadmiaru cukrów prostych i tłuszczów trans. Dobrym sposobem na zapobieganie cukrzycy ciążowej jest kontrola poziomu glukozy już na etapie planowania ciąży. Nie można zapomnieć o tym, że cukrzycę powinny monitorować wszystkie kobiety znajdujące się w grupie ryzyka, zwłaszcza jeśli cukrzyca ciążowa przebyta była już we wcześniejszych ciążach.
Sprawdź: Konsultacja diabetologiczna w Katowicach.
Cukrzyca ciążowa a przyszłość
U większości kobiet cukrzyca ciążowa przechodzi po porodzie. Jednak kobiety, u których wystąpiła cukrzyca towarzysząca ciąży, są w grupie podwyższonego ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości. Dlatego tak ważne są regularne badania poziomu cukru oraz zdrowy tryb życia po zakończeniu ciąży. Przypadki cukrzycy ciążowej wymagają dalszej obserwacji również ze względu na zdrowie dziecka. Dzieci matek z cukrzycą ciążową są bardziej narażone na otyłość i zaburzenia metaboliczne.
Cukrzyca ciążowa to poważny stan dla kobiety w ciąży. Jednak przy odpowiednim, wczesnym rozpoznaniu i leczeniu możliwe jest urodzenie zdrowego dziecka i uniknięcie powikłań. Kluczowe w tym przypadku jest regularne robienie badań poziomu glukozy, testu OGTT i wprowadzenie właściwej diety i stylu życia, ponieważ to wszystko ma duży wpływ na zdrowie przyszłej mamy i jej dziecka.
Masz cukrzycę ciążową? Nie musisz panikować. Z pomocą lekarzy, dietetyków i wsparciem najbliższych jesteś w stanie przejść przez czas ciąży w pełni bezpiecznie. Cukrzyca ciążowa zazwyczaj ustępuje po porodzie.