
Problemy z hormonami płciowymi u dzieci – co może wskazywać na zaburzenia
2025-07-03Cukrzyca typu 1 znana jest także jako cukrzyca insulinozależna jest chorobą autoimmunologiczną, która może pojawić się u dzieci w każdym wieku i bardzo często pojawia się bez wcześniejszych objawów chorobowych. Bardzo ważne jest jej szybkie rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia, ponieważ ma to wpływ na zdrowie i życie dziecka. Przekonaj się jakie są objawy cukrzycy isulinozależnej, jak wygląda zdiagnozowanie cukrzycy typu 1 i jakie kroki należy podjąć, by zacząć skuteczne leczenie.
Czym jest cukrzyca typu 1?
Cukrzyca typu 1 to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje komórki beta trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Efektem tego procesu, czyli autoimmunologicznego niszczenia komórek beta, jest niedobór insuliny lub jej całkowity brak. Ponieważ insulina jest niezbędna do transportowania glukozy do komórek, jej niedobór prowadzi do hiperglikemii, czyli podwyższonego stężenia glukozy we krwi.
Warto przeczytać: Czym zajmuje się diabetolog?
Objawy cukrzycy typu 1 – co powinno zaniepokoić?
Na początku wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy z tego, że pierwsze objawy cukrzyc 1 typu mogą pojawić się nagle i bardzo szybko postępują. Do często spotykanych objawów cukrzycy insulinozależnej należą:
- Wzmożone pragnienie i suchość w ustach.
- Częste oddawanie moczu.
- Utrata masy ciała.
- Zwiększony apetyt.
- Zmęczenie.
- Apatia.
- Senność.
- Częste infekcje skórne i zakażenia skóry.
- Spowolniony proces gojenia się ran.
- Zmiany nastroju.
- Większa drażliwość.
- Odwodnienie.
- Mdłości.
Warto zaznaczyć, że typowa cukrzyca typu 1 może pojawić się u dzieci w bardzo młodym wieku. Może być jednak diagnozowana również u nastolatków. To dlatego często nazywana jest cukrzycą młodzieńczą.
Polecamy przeczytać: Jakie badania do diabetologa?
Kiedy dochodzi do cukrzycowej kwasicy ketonowej?
Jeśli objawy cukrzycy typu 1 zostaną zignorowane, może dojść do rozwoju groźnego stanu cukrzycowej kwasicy ketonowej. To efekt braku insuliny, który zmusza organizm do spalania tłuszczów w celu uzyskania energii. Proces ten prowadzi do nagromadzenia ciał ketonowych we krwi, powodując zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej. Objawy kwasicy ketonowej to m.in.:
- nudności i wymioty
- bóle brzucha
- głęboki, przyspieszony oddech
- charakterystyczny zapach acetonu z ust
- odwodnienie
- zaburzenia świadomości, a nawet śpiączka
Cukrzycowa kwasica ketonowa to stan zagrożenia życia, dlatego każdorazowo wymaga natychmiastowej hospitalizacji.
Przeczytaj -> Nowoczesne metody monitorowania cukrzycy
Rozpoznanie cukrzycy typu 1 – jak przebiega?
Zdiagnozowanie cukrzycy typu 1 najczęściej opiera się na badaniach poziomu glukozy we krwi. Pojawienie się objawów nieleczonej cukrzycy sprawiają, że lekarz zleca podstawowe testy, takie jak:
- pomiary poziomu glukozy na czczo i po posiłku
- kontrola stężenia glukozy w moczu
- test tolerancji glukozy
- oznaczenie obecności ciał ketonowych
- badanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c)
- badania immunologiczne – wykrywanie przeciwciał (np. anty-GAD, IA-2)
Autoimmunologiczne niszczenie komórek beta potwierdza obecność wspomnianych przeciwciał.
Pierwsze kroki leczenia cukrzycy typu 1
Po zdiagnozowaniu cukrzycy 1 typu lekarz zaleca natychmiastowe leczenie. Na początku stosuje się leczenie insuliną. Konieczne jest podawanie insuliny, ponieważ organizm dziecka nie jest w stanie sam jej produkować. Warto wiedzieć, że lekarz dobiera odpowiednie dawki insuliny i ich ilość indywidualnie do każdego pacjenta. Insulina zazwyczaj podawana jest za pomocą penów lub za pomocą pompy insulinowej. Konieczne jest również codzienne mierzenie poziomu glukozy we krwi. Jest to niezbędne, by możliwe było kontrolowanie cukrzycy typu 1. Zazwyczaj robi się to tradycyjnym glukometrem lub nowoczesnych sensorów ciągłego monitoringu. Lekarz zaleci również prowadzenie diety cukrzycowej. To oznacza, że dziecko ma spożywać zbilansowane posiłki z odpowiednią ilością węglowodanów, by uniknąć nagłych skoków poziomu cukru. Dieta zazwyczaj jest dopasowana przez dietetyka do wieku dziecka, aktywności fizycznej i preferencji pacjenta. Nie można zapomnieć o tym, że przy cukrzycy typu 1 występującej u dziecka, rodzice i dziecko powinni zrozumieć chorobę i nabyć umiejętność interpretowania objawów hipoglikemii i hiperglikemii, a także nauczyć się dawkować insulinę i reagować w stanach kryzysowych. Lekarz w takiej sytuacji zaleci również dziecku prowadzenie aktywnego trybu życia, ponieważ ruch pomaga w stabilizacji poziomu cukru we krwi. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli dziecko intensywnie uprawia sporty, to konieczne jest modyfikowanie dawek insuliny i dopasowanie ilości posiłków do potrzeb organizmu.
Warto przeczytać: Dieta cukrzycowa – co wolno a co nie?
Długofalowe kontrolowanie cukrzycy typu 1
Skuteczne zarządzanie cukrzycą typu 1 wymaga codziennego zaangażowania. Cel leczenia cukrzycy to utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy i zapobieganie przewlekłym powikłaniom cukrzycy, takim jak:
- zaburzenia widzenia (retinopatia)
- uszkodzenie nerek (nefropatia)
- uszkodzenie nerwów (neuropatia)
- choroby sercowo-naczyniowe
Nieleczona cukrzyca prowadzi do zaburzeń metabolicznych, znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia chorób wtórnych i może upośledzać rozwój dziecka.
Czy można zapobiec wystąpieniu cukrzycy typu 1?
Niestety w przeciwieństwie do cukrzycy typu 2, profilaktyka cukrzycy typu 1 jest trudna. Jej przyczyny mają podłoże autoimmunologiczne i genetyczne, przez c ryzyko występowania jest wyższe, jeśli w rodzinie występowały już przypadki tej choroby. Trwają badania nad zapobieganiem i immunoterapią, jednak obecnie bardzo ważne jest rozpoznanie objawów i rozpoczęcie szybkiego i skutecznego leczenia.
Cukrzyca typu 1 u dzieci to bardzo poważne i przewlekłe schorzenie, w którego przypadku konieczne jest natychmiastowe leczenie i stały monitoring. Konieczne jest więc reagowanie, gdy u dziecka pojawiają się niepokojące objawy, takie jak zwiększone pragnienie, częste oddawanie moczu lub nagła utrata masy ciała. To objawy, które powinny niepokoić rodziców i zmusić ich do wizyty u lekarza Obecnie dostępne są nowoczesne metody leczenia cukrzycy typu 1, takie jak pompy insulinowe, systemy ciągłego monitoringu glikemii, które sprawiają, że dzieci z cukrzycą typy 1 mogą prowadzić aktywne życie.
Polecamy przeczytać -> Zespół stopy cukrzycowej – jak zapobiegać i leczyć?