Odczyn opadania krwinek czerwonych (OB)

Kategoria badania

Badania laboratoryjne – diagnostyka hematologiczna

Krótki opis badania

Odczyn Biernackiego (OB) to jedno z podstawowych badań laboratoryjnych, oceniające tempo opadania erytrocytów w osoczu. Jest wykorzystywane jako wskaźnik stanu zapalnego, infekcji, chorób autoimmunologicznych oraz nowotworów. Podwyższone wartości OB mogą wskazywać na obecność procesu zapalnego w organizmie.

Kiedy warto wykonać badanie OB?

• W diagnostyce stanów zapalnych i infekcji.
• Przy podejrzeniu chorób reumatycznych i autoimmunologicznych.
• W celu monitorowania przewlekłych chorób zapalnych.
• Gdy występują objawy takie jak przewlekłe zmęczenie, bóle stawów, gorączka, utrata masy ciała.

Badanie OB jest często stosowane w diagnostyce pomocniczej, ponieważ podwyższone OB może być wynikiem wielu różnych schorzeń. Wysokie OB nie wskazuje jednoznacznie na konkretną chorobę, ale sygnalizuje konieczność dalszych badań diagnostycznych.

OB jest też jednym z podstawowych badań profilaktycznych, które warto wykonywać regularnie, szczególnie wśród chorych przewlekle, osób starszych i osób o słabej odporności.

Przygotowanie do badania

• Zaleca się wykonanie badania na czczo (minimum 8 godzin bez jedzenia).
• Można pić wodę przed badaniem.
• Unikać intensywnego wysiłku fizycznego w dniu badania.
• Warto poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, ponieważ niektóre mogą wpływać na wynik.
• Należy unikać spożywania alkoholu 2-3 dni przed badaniem

Badanie najlepiej wykonać rano, aby wyniki były jak najbardziej wiarygodne. Infekcje, stres oraz dieta mogą wpływać na poziom OB, dlatego w niektórych przypadkach lekarz może zalecić powtórzenie badania.

Analiza wyniku badania

Jakie są normy OB?

Zakres referencyjny OB różni się w zależności od wieku i płci, ale ogólnie przyjęte wartości to:

• Kobiety: < 20 mm/h
• Mężczyźni: < 15 mm/h
• Dzieci do lat 15: <10 mm/h
• Osoby powyżej 50 roku życia mogą mieć nieco wyższe wartości bez wskazań chorobowych

Co oznacza wysokie OB?

Podwyższone OB może wskazywać na:

• Infekcje bakteryjne i wirusowe.
• Choroby autoimmunologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń).
• Nowotwory złośliwe, szczególnie hematologiczne.
• Przewlekłe choroby zapalne, np. gruźlicę, zapalenie naczyń.

Kobiety ciężarne powinny pamiętać, że ciąża również może być przyczyną naturalnego podwyższenia wyniku OB. W tym przypadku spowodowane jest to przez fizjologiczne zmiany hormonalne w organizmie.

Co oznacza niskie OB?

Obniżone wartości OB są rzadziej istotne diagnostycznie, ale mogą wynikać z:

• Nadkrwistości.
• Ciężkich chorób wątroby.
• Znacznego odwodnienia organizmu.

Należy pamiętać, że OB jest wskaźnikiem niespecyficznym – wynik OB, zarówno powyżej jak i poniżej normy laboratoryjnej wymaga dalszej diagnostyki i konsultacji lekarskiej. Nie należy bagatelizować nieprawidłowego rezultatu, dlatego zalecamy umówienie się na wizytę u lekarza rodzinnego.