Kategoria badania:

Badania laboratoryjne – diagnostyka wirusologiczna / choroby zakaźne

Krótki opis badania:

Antygen HBs (HBs-Ag, hepatitis B surface antigen) to białko powierzchniowe wirusa zapalenia wątroby typu B (HBV). Jego obecność we krwi oznacza aktywną infekcję wirusem HBV – zarówno ostrą, jak i przewlekłą. Jest to podstawowe i najważniejsze badanie przesiewowe w kierunku zakażenia wirusem HBV. Wykrycie HBs-Ag może świadczyć o tym, że osoba jest zakaźna, nawet jeśli nie ma objawów.

Kiedy warto wykonać badanie HBs-Ag?

• W ramach profilaktycznych badań przesiewowych (np. przed operacją, ciążą, oddaniem krwi).
• U osób z podejrzeniem zakażenia HBV – np. po kontakcie z krwią, przy objawach zapalenia wątroby (osłabienie, bóle wątroby, żółtaczka).
• W ocenie statusu nosicielstwa wirusa HBV.
• W monitorowaniu przewlekłego WZW typu B i skuteczności leczenia.
• U partnerów seksualnych osób zakażonych HBV oraz dzieci matek HBs-dodatnich.
• U pacjentów przed włączeniem terapii immunosupresyjnej lub chemioterapii.

Przygotowanie do badania:

• Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania – nie trzeba być na czczo.
• Można je wykonać o dowolnej porze dnia.
• Należy poinformować lekarza o szczepieniach oraz ewentualnym kontakcie z osobą zakażoną HBV.

Więcej informacji

Interpretacja wyniku HBs-Ag:

• Wynik ujemny (–): brak aktywnego zakażenia HBV.
• Wynik dodatni (+): osoba zakażona wirusem HBV – może to oznaczać:
  • Ostrą infekcję – w pierwszych miesiącach od zakażenia.
  • Przewlekłe nosicielstwo – jeśli HBs-Ag utrzymuje się > 6 miesięcy.
  • Zakaźność – osoba dodatnia może przenosić wirusa.

Co oznacza dodatni wynik HBs-Ag?

• Aktywne zakażenie HBV, które wymaga dalszej diagnostyki – oznaczenia:
  • HBV DNA (wiremia)
  • HBe-Ag i anty-HBe
  • ALT, AST, bilirubiny
• Osoba jest potencjalnie zakaźna – wirus przenosi się drogą krwi i kontaktów seksualnych.
• Wymaga oceny przez lekarza – możliwa obserwacja lub wdrożenie leczenia przeciwwirusowego.
• Obowiązuje zgłoszenie zakażenia do sanepidu.

Wskazówki końcowe:

HBs-Ag to kluczowe badanie przesiewowe w kierunku wirusowego zapalenia wątroby typu B. W przypadku dodatniego wyniku niezbędne są dalsze badania i konsultacja hepatologiczna. Zakażenie HBV może przebiegać bezobjawowo, a nieleczone – prowadzić do marskości wątroby lub raka wątrobowokomórkowego. Skuteczną formą zapobiegania jest szczepienie przeciwko WZW typu B, które chroni przed zakażeniem i powikłaniami.