Kategoria badania:
Badania laboratoryjne – diagnostyka biochemiczna
Krótki opis badania:
Białko całkowite to suma wszystkich białek obecnych w osoczu krwi, głównie albumin i globulin. Białka pełnią wiele kluczowych funkcji w organizmie – biorą udział w transporcie substancji, procesach odpornościowych, krzepnięciu krwi oraz utrzymaniu ciśnienia onkotycznego. Oznaczenie stężenia białka całkowitego pozwala ocenić ogólny stan zdrowia, funkcję wątroby, nerek i stan odżywienia organizmu.
Kiedy warto wykonać badanie białka całkowitego?
- W diagnostyce chorób wątroby (np. marskość, zapalenie wątroby).
- Przy podejrzeniu chorób nerek (np. zespół nerczycowy).
- W ocenie stanu odżywienia – np. u osób niedożywionych lub w przebiegu chorób przewlekłych.
- W monitorowaniu chorób autoimmunologicznych i nowotworów (np. szpiczaka mnogiego).
- W przypadku objawów takich jak obrzęki, osłabienie, utrata masy ciała, zmiany skórne, przewlekłe biegunki lub wodobrzusze.
Przygotowanie do badania:
- Zaleca się wykonanie badania na czczo (8–12 godzin bez jedzenia).
- Unikać intensywnego wysiłku fizycznego i stresu przed badaniem.
- Należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, w szczególności doustnych środkach antykoncepcyjnych, sterydach i lekach moczopędnych, które mogą wpływać na poziom białka.
Więcej informacji
Jakie są normy poziomu białka całkowitego?
Zakres referencyjny:
- 6,0–8,0 g/dl (60–80 g/l)
Normy mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium, wieku pacjenta i jego stanu zdrowia.
Co oznacza podwyższony poziom białka całkowitego?
Zwiększone stężenie białka całkowitego może świadczyć o:
- Przewlekłych stanach zapalnych i chorobach autoimmunologicznych.
- Nowotworach, zwłaszcza szpiczaku mnogim (nadmiar patologicznych immunoglobulin).
- Odwodnieniu (względny wzrost stężenia białek).
- Sarkoidozie lub przewlekłych zakażeniach (np. gruźlica).
Co oznacza obniżony poziom białka całkowitego?
Obniżone stężenie białka może być wynikiem:
- Zaburzeń funkcji wątroby (np. marskości – obniżona produkcja albumin).
- Zespołu nerczycowego (utrata białka z moczem).
- Niedożywienia lub zaburzeń wchłaniania (np. celiakia, przewlekłe biegunki).
- Przewodnienia (rozcieńczenie osocza).
- Przewlekłych chorób wyniszczających.
Wskazówki końcowe:
Oznaczenie poziomu białka całkowitego to proste, ale cenne badanie, które może dostarczyć informacji o stanie odżywienia, funkcjonowaniu wątroby, nerek i układu odpornościowego. W razie nieprawidłowego wyniku lekarz może zalecić oznaczenie frakcji białek (elektroforeza białek), badania albumin i globulin, a także dalszą diagnostykę przyczyny odchyleń.
