Kategoria badania:
Badania laboratoryjne – diagnostyka hematologiczna
Krótki opis badania:
Morfologia krwi to jedno z podstawowych badań diagnostycznych, które pozwala ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta. Obejmuje analizę elementów morfotycznych krwi: krwinek czerwonych (erytrocytów), krwinek białych (leukocytów) oraz płytek krwi (trombocytów). Wzór odsetkowy leukocytów (rozmaz) umożliwia określenie udziału procentowego poszczególnych typów białych krwinek, co pomaga w rozpoznawaniu infekcji, stanów zapalnych i chorób hematologicznych.
Kiedy warto wykonać badanie morfologii krwi?
- W ramach profilaktycznych badań kontrolnych.
- Przy podejrzeniu infekcji bakteryjnej, wirusowej lub pasożytniczej.
- W diagnostyce niedokrwistości (anemii) i chorób układu krwiotwórczego.
- Podczas monitorowania przebiegu leczenia chorób przewlekłych, np. nowotworowych.
- W przypadku objawów, takich jak osłabienie, zawroty głowy, bladość skóry, siniaki, krwawienia, gorączka lub utrata masy ciała.
- Przed planowanymi zabiegami chirurgicznymi jako element oceny ogólnego stanu zdrowia.
Przygotowanie do badania:
- Zaleca się wykonanie badania na czczo (8–12 godzin bez jedzenia), choć nie zawsze jest to bezwzględnie konieczne.
- Unikać intensywnego wysiłku fizycznego przed badaniem, ponieważ może on przejściowo wpłynąć na wyniki.
- Należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, które mogą mieć wpływ na parametry krwi (np. leki przeciwzapalne, chemioterapeutyki, suplementy żelaza).
Więcej informacji
Jakie są najważniejsze parametry badania?
- Erytrocyty (RBC) – liczba czerwonych krwinek
- Hemoglobina (Hb) – poziom barwnika odpowiedzialnego za transport tlenu
- Hematokryt (HCT) – stosunek objętości krwinek do objętości krwi
- MCV, MCH, MCHC – wskaźniki dotyczące wielkości i zawartości hemoglobiny w erytrocytach
- Leukocyty (WBC) – liczba białych krwinek
- Rozmaz (neutrofile, limfocyty, monocyty, eozynofile, bazofile) – procentowy udział poszczególnych typów leukocytów
- Płytki krwi (PLT) – liczba trombocytów, odpowiedzialnych za krzepnięcie
Co oznaczają nieprawidłowe wyniki?
- Podwyższone leukocyty mogą świadczyć o infekcji, stanie zapalnym, stresie, a także o chorobach nowotworowych krwi.
- Obniżone leukocyty mogą oznaczać obniżoną odporność, choroby szpiku, działanie leków lub infekcje wirusowe.
- Niska hemoglobina lub hematokryt to objaw niedokrwistości, mogącej wynikać z niedoboru żelaza, witaminy B12, przewlekłego krwawienia lub chorób przewlekłych.
- Wysokie płytki krwi mogą być związane z przewlekłym stanem zapalnym lub nowotworami.
- Niskie płytki krwi mogą prowadzić do skłonności do siniaków i krwawień, i być skutkiem infekcji, chorób autoimmunologicznych lub uszkodzenia szpiku.
Wskazówki końcowe:
Morfologia krwi to tanie i szybkie badanie, które dostarcza szerokiego zakresu informacji o stanie zdrowia pacjenta. Wyniki zawsze należy interpretować w kontekście objawów klinicznych oraz historii choroby, najlepiej w konsultacji z lekarzem. W razie nieprawidłowości może być konieczne wykonanie dodatkowych badań (np. poziomu żelaza, ferrytyny, witaminy B12, biopsji szpiku).
