TIBC (całkowita zdolność wiązania żelaza)

Kategoria badania

Badania laboratoryjne – diagnostyka biochemiczna

Krótki opis badania

TIBC (Total Iron Binding Capacity) to badanie określające całkowitą zdolność surowicy do wiązania żelaza. Mierzy ono ilość transferyny – białka odpowiedzialnego za transport żelaza w organizmie. Wynik TIBC pomaga ocenić, czy organizm ma wystarczające zdolności do przenoszenia żelaza i jest kluczowy w diagnostyce niedoborów i nadmiarów tego pierwiastka.

Kiedy warto wykonać badanie TIBC?

• Przy podejrzeniu niedoboru żelaza lub anemii z niedoboru żelaza.
• W diagnostyce hemochromatozy lub innych stanów związanych z nadmiarem żelaza.
• W ocenie przewlekłych chorób zapalnych, nowotworów lub chorób wątroby wpływających na metabolizm żelaza.
• W celu monitorowania skuteczności leczenia preparatami żelaza.

Najczęstszymi objawami anemii są: wypadanie włosów, bladość, męczliwość, duszności i bóle głowy, bezsenność, skurcze mięśni, bóle kończyn.

Przygotowanie do badania

• Zaleca się wykonanie badania na czczo (8–12 godzin bez jedzenia).
• Należy unikać suplementów żelaza przez co najmniej 24 godziny przed pobraniem krwi, chyba, że lekarz zaleci inaczej.
• Najlepiej wykonać badanie rano, ponieważ poziom żelaza i transferyny może zmieniać się w ciągu dnia.

Więcej informacji

Jakie są normy TIBC?

Zakres referencyjny może się różnić w zależności od laboratorium, ale typowe wartości to:
250–450 µg/dl

Co oznacza podwyższony poziom TIBC?

Wysokie TIBC może wskazywać na:

• Niedobór żelaza lub anemię z niedoboru żelaza.
• Ciążę lub doustne środki antykoncepcyjne (które podnoszą poziom transferyny).
• Przewlekłe krwawienia lub utratę żelaza z organizmu.

Podwyższone TIBC oznacza, że organizm stara się zwiększyć transport żelaza, co często świadczy o jego niedoborze. 

Co oznacza obniżony poziom TIBC?

Niskie TIBC może świadczyć o:

• Nadmiernym nagromadzeniu żelaza (np. w hemochromatozie).
• Przewlekłych chorobach zapalnych, które zmniejszają produkcję transferyny.
• Niewydolności wątroby lub zespołach nefrytycznych, w których spada synteza białek transportowych.
• Nowotworach lub zakażeniach, które wpływają na metabolizm żelaza.

Ocena TIBC w połączeniu z poziomem żelaza i ferrytyny daje pełniejszy obraz gospodarki żelazem i pozwala dokładniej zrozumieć przyczynę zaburzeń.

Przyczyną obniżonego stężenia żelaza we krwi może być również stosowanie glikokortykosteroidów.