Kategoria badania:

Diagnostyka obrazowa – radiologia / choroby płuc / kardiologia

Krótki opis badania:

RTG klatki piersiowej to podstawowe, nieinwazyjne badanie obrazowe, wykorzystujące promieniowanie rentgenowskie do oceny struktur znajdujących się w obrębie klatki piersiowej, takich jak płuca, serce, aorta, żebra, przepona, tchawica i śródpiersie. Wykonanie zdjęcia w dwóch projekcjach – AP (od przodu do tyłu) i bocznej – pozwala dokładniej zlokalizować zmiany, które mogą być niewidoczne w jednej płaszczyźnie. Badanie jest szybkie, bezbolesne i szeroko stosowane w diagnostyce chorób układu oddechowego i krążenia.

Kiedy warto wykonać RTG klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej?

• W diagnostyce kaszlu, duszności, bólu w klatce piersiowej, gorączki o nieznanej przyczynie.
• Przy podejrzeniu zakażenia dolnych dróg oddechowych – zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli.
• W ocenie niewydolności serca, przerostu serca, płynu w opłucnej.
• Przy urazach klatki piersiowej – podejrzenie złamań żeber, odmy opłucnowej.
• W diagnostyce i kontroli nowotworów płuc, zmian śródmiąższowych, przerzutów do płuc.
• Przed zabiegami operacyjnymi i w badaniach okresowych (np. do pracy, przed hospitalizacją).
• W monitorowaniu chorób przewlekłych – POChP, astma, gruźlica.

Przygotowanie do badania:

• Nie jest wymagane specjalne przygotowanie.
• Należy zdjąć z klatki piersiowej biżuterię, metalowe elementy, pasek stanika – mogą zaburzyć obraz.
• W dniu badania można jeść i pić normalnie oraz zażywać leki.
• W przypadku kobiet w ciąży lub podejrzenia ciąży – konieczne poinformowanie personelu medycznego przed badaniem.

Więcej informacji

Czego można się dowiedzieć ze zdjęcia RTG klatki piersiowej (AP i bocznego)?

• Ocena pól płucnych – obecność nacieków zapalnych, guzów, zmian śródmiąższowych, rozedmy, zwłóknień.
• Obecność płynu w jamie opłucnej, odmy opłucnowej, zgrubień opłucnej.
• Wielkość i kształt serca, a także ewentualne poszerzenie aorty lub innych naczyń śródpiersia.
• Ustawienie tchawicy, przepony, cieni śródpiersia.
• Zmiany w kościach klatki piersiowej – złamania żeber, zmiany zwyrodnieniowe, przerzuty kostne.
• Lokalizacja zmian patologicznych – dokładniejsza dzięki projekcji bocznej.

Co może wykazać nieprawidłowy wynik?

• Zapalenie płuc, rozstrzenie oskrzeli, nacieki gruźlicze, włóknienie.
• Guz płuca, przerzuty nowotworowe, zmiany śródmiąższowe.
• Odma opłucnowa – obecność powietrza poza płucami.
• Płyn w jamie opłucnej, przemieszczenie struktur śródpiersia.
• Powiększenie sylwetki serca – podejrzenie niewydolności serca lub kardiomiopatii.
• Złamania żeber, zmiany pourazowe, deformacje klatki piersiowej.

Co oznacza prawidłowy wynik RTG?

• Brak zmian naciekowych, guzowatych, zapalnych czy płynowych w obrębie płuc i opłucnej.
• Prawidłowa wielkość i ustawienie serca, przepony i śródpiersia.
• Brak patologii w zakresie kości i stawów widocznych w polu badania.

Wskazówki końcowe:

RTG klatki piersiowej to jedno z najczęściej wykonywanych badań obrazowych – stanowi podstawowe narzędzie w diagnostyce pulmonologicznej i kardiologicznej. Choć ma ograniczoną czułość w wykrywaniu bardzo małych zmian, często umożliwia szybką i trafną ocenę stanu pacjenta. W razie wątpliwości lekarz może zalecić tomografię komputerową (TK), rezonans (MRI), USG płuc lub opłucnej oraz badania laboratoryjne (np. morfologia, CRP, gazometria, D-dimery).