Kategoria badania:
Diagnostyka obrazowa – ultrasonografia / urologia / nefrologia
Krótki opis badania:
USG nerek, moczowodów i pęcherza moczowego to nieinwazyjne, bezbolesne badanie ultrasonograficzne, pozwalające ocenić anatomię i stan narządów układu moczowego. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie takich nieprawidłowości jak kamica nerkowa, wodonercze, torbiele, guzy, zakażenia czy zaleganie moczu w pęcherzu. Badanie to odgrywa kluczową rolę w diagnostyce chorób nerek i dolnych dróg moczowych, zarówno ostrych, jak i przewlekłych.
Kiedy warto wykonać USG nerek i dróg moczowych?
- Przy bólach w okolicy lędźwiowej, podejrzeniu kolki nerkowej.
- W przypadku krwiomoczu, częstomoczu, bolesnego oddawania moczu (dysurii).
- W diagnostyce i kontroli zakażeń układu moczowego (ZUM), zwłaszcza nawracających.
- U pacjentów z rozpoznaną kamicą nerkową lub pęcherzową.
- W ocenie przerostu prostaty u mężczyzn – zaleganie moczu, zatrzymanie moczu.
- W badaniu profilaktycznym, szczególnie u osób z nadciśnieniem, cukrzycą, chorobami nerek lub nowotworami w rodzinie.
- W kontroli po przeszczepie nerki lub zabiegach urologicznych.
Przygotowanie do badania:
- Na ok. 1–2 godziny przed badaniem należy wypić 1–1,5 litra wody i nie oddawać moczu – pełny pęcherz ułatwia ocenę jego objętości i ścian oraz ujść moczowodów.
- W dniu badania zaleca się lekkostrawną dietę, unikanie wzdymających pokarmów i napojów gazowanych.
- Nie jest wymagane bycie na czczo (chyba że USG obejmuje również jamę brzuszną).
- Warto przynieść wcześniejsze wyniki badań moczu, kreatyniny oraz wcześniejsze USG lub TK nerek.
Więcej informacji
Co ocenia USG nerek, moczowodów i pęcherza?
- Wielkość, kształt i echogeniczność nerek, obecność torbieli, guzów, wodonercza.
- Kamienie (złogi) w nerkach i moczowodach – widoczne jako hiperechogeniczne ogniska z cieniem akustycznym.
- Zastój moczu, wodonercze, poszerzenie miedniczek i kielichów nerkowych.
- Obecność masywnych złogów w pęcherzu, pogrubienie ścian, uchyłki, guzy.
- Resztkowy mocz po mikcji – ważny w diagnostyce przerostu prostaty, zaburzeń neurogennych pęcherza.
Co może wykazać nieprawidłowy wynik?
- Kamica nerkowa lub pęcherzowa – złogi widoczne w drogach moczowych.
- Wodonercze, poszerzenie moczowodów – np. w wyniku przeszkody w odpływie moczu.
- Torbiele nerek, zmiany lite – podejrzenie guza, naczyniaka, gruczolakoraka.
- Oznaki przewlekłej choroby nerek – zmniejszenie rozmiaru nerek, wzrost echogeniczności miąższu.
- Zaleganie moczu w pęcherzu po mikcji – wskazujące na przeszkodę w odpływie (np. powiększona prostata).
Wskazówki końcowe:
USG układu moczowego to szybka, bezpieczna i dokładna metoda obrazowania, która stanowi podstawę diagnostyki chorób nerek i pęcherza. Jest badaniem z wyboru przy bólu lędźwi, zaburzeniach mikcji i nieprawidłowościach w badaniu ogólnym moczu. W zależności od wyniku lekarz może zlecić dalsze badania, takie jak: urografia, tomografia komputerowa, cystoskopia, badania laboratoryjne (kreatynina, GFR, badanie moczu), a także konsultację urologiczną lub nefrologiczną.
